Hipoteka-maileguak
erreklamazio-eredua

Pertsona gehienek hipoteka-mailegu baten bidez finantzatzen dute beren etxebizitzaren erosketa. Horrela, higiezina ordaintzeko eskatzen den maileguak abal gisa balio du banketxearentzat.
Kontratua sinatu aurretik, erabakia hartu ahal izateko behar duzun informazioa emateko obligazioa dute kreditu-erakundeek. Higiezinen kreditu-kontratuak arautzen dituen martxoaren 15eko 5/2019 Legearen 14. artikuluari jarraikiz, erakunde mailegu-emaileek Informazio Normalizatuaren Europako Fitxa (FEIN) eta Ohartarazpen Estandarizatuen Fitxa (FIAE) erabiltzeko obligazioa dute gardentasun-berme gisa. Gainera, interes-tasak eta horien balizko bilakaera ezagutu behar dituzu, bai eta abusuzko klausula batzuk zertan dautzan ere.
Bestetik, hipoteka bat eratzeak zenbait gastu dakartza berekin. Hainbat epai judizialek ebatzi zutenaren arabera, kontratuetan jasotako klausula batzuk abusuzkoak ziren, kontsumitzaileen gainean uzten baitzuten zenbait gastu ordaintzeko ardura. Higiezinen kreditu-kontratuak arautzen dituen martxoaren 15eko 5/2019 Legeak argi eta garbi ezartzen du nork egin behar dien aurre gastu horiei: kontsumitzaileak higiezinaren tasazio-gastuak hartu beharko ditu bere gain, eta mailegu-emaileak, hau da, finantza-erakundeak, gestoria-gastuak. Era berean, mailegu-emaileari honako hauek dagozkio: notariotza-gastuak (balizko kopiak mailegu-hartzailearen kontura izango dira), hipoteka-eskrituraren erregistro-gastuak eta egintza juridiko dokumentatuen gaineko zerga.
Hala ere, Auzitegi Goreneko arlo zibileko salaren 35/2021 epaiak dioenez, mailegua eskatzen duen pertsonari egintza juridiko dokumentatuen gaineko zerga ordaintzea dagokio; notaritza-gastuak mailegu-emailearen (bankua) eta mailegu-hartzailearen (kontsumitzailea) artean banatu beharko dira; eta bankuak bere gain hartu beharko ditu jabetza-erregistroko, gestoriako eta tasazioko gastuak, soilik martxoaren 15eko 5/2019 Legea ezarri behar ez zaien hipoteka-maileguak badira.
Notariotzen zeregina nabarmen aldatzen da. Notariotzek maileguaren baldintzak azaldu behar dituzte (baldintza horiek EINFen adierazten dira), eta hipoteka-mailegua eskatzen duten pertsonek baldintza horiek ulertzen dituztela ziurtatu behar dute. Eskatzaileek une horretan galdetu beharko dute ulertzen ez duten edo zalantzak sortzen dizkieten guztiaren gainekoa.
Kreditu-erakundeek informazioa emateko eta informazio hori doan, argi, egokiro, objektiboki eta engainurik gabe emateko obligazioa dute, antzeko eskaintzak alderatu eta informazioan oinarritutako erabaki bat hartu ahal izan dezazun. Informazio hori honela eman behar dute:
- Paperean, beste edozein euskarri iraunkorretan edo formatu elektronikoan.
- Kontratu horren ondoriozko edozer betebeharren ardura hartu baino lehenago, behar besteko aurrerapenarekin.
Informazio orokorra
- Informazioa ematen duenaren nortasuna eta helbide geografikoa.
- Kreditua zertarako erabil daitekeen.
- Berme-moduak, hala badagokio, berme hori beste estatu kide batean kokatzeko aukera barne.
- Kreditu-kontratuen balizko iraupena.
- Interes-tasa motak; adierazi beharko da interes-tasa finkoa, aldakorra edo mistoa den eta zer-nolako ondorioak izan ditzakeen.
- Kreditu bat atzerri-monetan kontrata badaiteke, kreditu hori zein den eta mailegu-hartzailearentzat zer-nolako inplikazioa izan dezakeen adierazi behar da.
- Adibide baten bidez adierazi beharko da zein den kredituaren guztizko zenbatekoa, guztizko kostua, zor den guztizko zenbatekoa eta UTBaren zenbatekoa.
- Zer beste kostu izan daitekeen ere adierazi behar da.
- Mailegu-emaileari kreditua itzultzeko dauden aukera guztiak.
- Itzulketa aurreratuarekin lotutako baldintzak.
- Higiezina ebaluatu behar den ala ez adierazi behar da, baita zer nolako kostuak izan ditzakeen eta kostu horiei nork egin behar dien aurre ere.
- Mailegu-hartzaileak kreditua lortzeko edo kreditu hori eskainitako baldintzetan lortzeko kontratatu behar dituen zerbitzu osagarriak zein diren adierazi behar da, eta, hala badagokio, zerbitzu osagarriak mailegu-emailea ez den beste hornitzaile batekin kontrata daitezkeela argitu behar da.
- Kredituaren baldintzak ez betetzeak izan ditzakeen ondorioei buruzko ohartarazpen bat.
- Hala dagokionean, zordunak berme gisa hipotekatutako higiezina entregatzeko, eta ondorioz, zorduna kredituaren baldintza eta betebeharretatik erabat aske geratzeko aukera duen argituko da.
Gardentasun-arauak
Gardentasun-arauei dagokienez, Higiezinen kreditu-kontratuak arautzen dituen martxoaren 15eko 5/2019 Legeak hipoteka-kreditu bat eskatzen duten pertsonen babesa handitzen du. Mailegu-emaileak honako baldintza hauek bete beharko ditu:
- Informazio Normalizatuaren Europako Fitxa (INEF) entregatzea. Fitxa hori aurreko FIPRE fitxaren ordezkoa da, eta loteslea dela nabarmendu behar da. Erakundeak nahitaez bete beharko du fitxa horretan adierazitakoa, itundutako epean eta kontratua sinatu arte, baina epe hori, gutxienez, 10 egunekoa izango da.
- Dokumentu bakarrean entregatuko da, eta honako hauek jaso beharko ditu:
- Mailegu-emailearen nortasuna eta datuak, eta, bitartekorik balego, baita bitarteko horren nortasuna eta datuak ere.
- Maileguaren zenbatekoa eta moneta. (Atzerriko monetan jaulkitzen bada, beste betebehar batzuk gehitzen dira).
- Maileguaren iraupena.
- Mailegu mota.
- Interes-tasa.
- Ordaindu beharreko zenbatekoa guztira.
- UTB.
- Ordainketa bakar batean ordaindu beharreko kostuak.
- Aldizka ordaindu beharreko kostuak.
- Ordainketen aldizkakotasuna eta kopurua.
- Kuota bakoitzaren zenbatekoa.
- Itzulketaren azalpen-taula.
- Bestelako betebeharrak.
- Itzulketa aurreratua.
- Malgutasun-elementuak.
- Mailegua hartzen duen pertsonaren eskubideak.
- Erreklamazioak, epeak eta formak.
- Ez-betetzea eta ondorioak.
- Informazio osagarria
- Ohartarazpen Estandarizatuen Fitxa (FIAE) entregatuko da, non klausula garrantzitsuak daudela jakinaraziko den. Fitxa horretan, gainera, honako hauen gaineko erreferentzia bat ere egin beharko da: interes-tasa kalkulatzeko erabilitako erreferentzia-indize ofizialak; merkatuaren beheranzko bilakaerak eragindako gutxieneko interes-tasak; azkentze aurreratua gauzatzeko aukera kontratua betetzen ez bada; eta gastuen banaketa.
- Interes aldakorreko mailegua bada, aldizkako kuotak eta bilakaera-egoera desberdinak jasotzen dituen taula bat jasoko da aparteko dokumentu batean.
- Kontratu-proiektuaren kopia.
- Banketxeari eta mailegua hartzen duen pertsonari dagozkien gastuen informazio argia eta egiazkoa.
- Eskatutako aseguruaren bermeen baldintzak.
- Mailegua eskritura publikoaren bidez formalizatzea aurreikusten denean, mailegu-hartzaileari jakinaraziko zaio aholkularitza pertsonalizatua eta doakoa jaso behar duela mailegu-hartzaileak berak aukeratutako notarioaren bidez.
Salmenta lotetsiak debekatuta daude, salbuespenak salbuespen. Horrek esan nahi du banketxeak ezin zaitzala behartu maileguaz gain produktu gehigarriak kontratatzera. Espainiako Bankuak, salbuespen gisa, produktu lotetsiak onartu ahal izango ditu, betiere mailegua eskatzen duten pertsonentzako baldintzak hobetzen badituzte.
Salbuespen gisa, banketxeek honako hauek egitera behartu zaitzakete: kontratuko betebeharrak betetzeko berme-aseguru bat kontratatzea; hipotekatutako higiezinarentzako kalte-aseguru bat kontratatzea; edo legeak behartzen duen beste edozein aseguru-poliza kontratatzea; baina inola ere ezin zaituzte derrigortu horiek beraiekin kontratatzera.
Erakunde mailegu-emaileak bereak ez diren eta eskatutako bermeak betetzen dituzten polizak onartu beharko ditu. Erakunde mailegu-emaileek ezingo dute kobratu poliza horiek aztertzeagatik, eta ezin izango dituzte hipoteka-kredituaren baldintza okerragoak ere eskaini, baldin eta poliza horiek erakunde mailegu-emailearekin kontratatzen ez badira.
Erreferentziako interes-tasak garrantzitsuak dira, kreditu-eragiketak tasa ofizial horiekin lotzen baitira. Erakundeek hilero argitaratu behar dituzte interes-tasa ofizialak Estatuko Aldizkari Ofizialean (BOE). Espainiako Bankuaren webgunean ere eskura daitezke.
Hauek dira interes-tasa ofizialak:
- Espainian, kreditu-erakundeek etxebizitza librea eskuratzeko hiru urte baino gehiagorako ematen duten hipoteka-maileguen batez besteko tasa.
- Eurogunean, kreditu-erakundeek etxebizitza librea eskuratzeko urte batetik bost urtera bitarte ematen duten hipoteka-maileguen batez besteko tasa.
- Bi eta sei urte bitarteko epea duen zor publikoak bigarren mailako merkatuan duen barne-etekina.
- Urte bateko banku arteko erreferentzia (Euriborra).
- Interes-trukea / Interest Rate Swap (IRS) bost urteko eperako.
- Mibor, 2000ko urtarrilaren 1a baino lehenago egindako hipoteka-maileguetarako soilik, euroaren sarrerari buruzko abenduaren 17ko 46/1998 Legeak 32. artikuluan ezarritakoaren arabera.
2012ko apirilaren 29ra arte:
- IRPH-Kutxak.
- IRPH-Bankuak.
- CECA, interes-tasa aktiboa.
Informazio hori ez da hain garrantzitsua mailegu berrietan, baina garrantzitsua da mailegu zaharretan.
Hipoteka Maileguen Erreferentzia Indizea (HMEI) finantza-erakundeek hainbat urtetan erabilitako adierazle ofizialetako bat da, beren bezeroen tasa aldakorreko hipotekei aplikatu beharreko interes-tasa eguneratzeko helburuarekin.
2012ko apirilera arte, hiru modalitate zeuden:
- IRPH-Kutxak: aurrezki-kutxek etxebizitza librea erosteko hiru urte baino gehiagorako emandako hipoteka-maileguen batez besteko tasa.
- IRPH-Bankuak: banketxeek etxebizitza librea erosteko hiru urte baino gehiagorako emandako hipoteka-maileguen batez besteko tasa.
- IRPH-Erakundeak: kreditu-erakunde guztiek hiru urte baino gehiagorako emandako hipoteka-maileguen batez besteko tasa.
Nola kalkulatzen da?
Indize horren kalkulua Espainiako Bankuak berak egiten zuen, kreditu-erakundeei zuzendutako uztailaren 22ko 5/1994 Zirkularraren VII. eranskinean ezarritako preskripzioen arabera (uztailaren 22ko 5/1994 Zirkularrak 8/1990 Zirkularra aldatu zuen, eragiketen gardentasunari eta bezeroak babesteari buruzkoa).
- Alde batetik, etxebizitza librea eskuratzeko hiru urteko edo hortik gorako epea zuten hipoteken batez besteko interes-tasa haztatuen batuketa egiten zen, noiz eta interes-tasa horiek hilabete horretan hasi edo berritu baitzituzten aurrezki-kutxek, bankuek edo kreditu-erakundeek, hurrenez hurren, IRPH motaren arabera.
- Ondoren, batuketa horren emaitza informazioa bidali zuten aurrezki-kutxa, banku edo kreditu-erakunde kopuruaren artean zatitzen zen, hurrenez hurren, IRPH modalitatearen arabera, baita ere..
Hiru IRPH horiek ofizialak al dira?
Hiru IRPH motak erreferentzia-tasa ofizialak izan ziren 2012ko apirilaren 29ra arte. Espainiako Bankuak hilero argitaratzen zuen batez besteko tasa eguneratua, bai Estatuko Aldizkari Ofizialean, bai Espainiako Bankuaren Estatistika Buletinean eta Banku Bezeroaren Atarian.
Banku-zerbitzuen gardentasunari eta bezeroaren babesari buruzko EHA/2899/2011 Agindua, urriaren 28koa, indarrean jarri zenean, IRPH-Entitateak izan zen ofiziala soilik. IRPH-Bankuak eta IRPH-Kutxak (aurrezki-kutxen erreferentziazko tasa aktiboarekin batera, hau da, CECA adierazlea) ez ziren gehiago erabili ondoren formalizatutako hipoteka-eragiketetan. Hala ere, data hori baino lehen sinatutako hipoteketan indarrean jarraitu zuten, aldi baterako, tasa horiek ordeztu behar zituen indizea onartu arte.
2013ko azaroaren 1etik aurrera, IRPH-Kutxak, IRPH-Bankuak eta CECA desagertu egin ziren.
Zer indizerekin ordeztu behar da nire hipotekaren IRPH?
Zure hipotekak desagertutako tasen artekoren bat badu, indize hauek aplikatuko dizkizute:
- Lehenik eta behin, kontratuan bertan berariaz ordezko gisa adierazten dena.
- Kontratuak ez badu berariazko ordezko tasarik jasotzen, edo adierazitakoa desagertu diren tasen arteko bat bada (IRPH-Kutxak, IRPH-Bankuak edo CECA), IRPH-Entitateak indizea erabili behar dute. Indize horri diferentzial bat aplikatu behar zaio, eta diferentzial hori desagertutako tasaren eta IRPH-Entitateak indizearen arteko aldakuntzen batez besteko aritmetikoaren baliokidea izango da. Zenbateko hori kalkulatzeko, hipotekaren kontratua egin den dataren eta tasa benetan ordeztu den dataren artean eskuragarri dauden datuak erabiliko dira.
Ordezko tasaren erregulazioa Ekintzaileei eta beren Nazioartekotzeari Laguntzeko irailaren 27ko 14/2013 Legearen hamabosgarren xedapen gehigarrian jasotzen da.
Nola jakin dezaket IRPH-Erakundeak indizearen balioa?
Espainiako Bankuak hilero argitaratzen du eguneraketa bere webgunean eta BOEn.
Lege berriak argi eta garbi zehaztu du hipoteka-kreditu bat eratzean sortzen diren gastuen banaketa. Gastuen banaketa berriak mailegu-emailearen (mailegua ematen duen finantza-entitatearen edo bitartekariaren) ardurapean uzten du lehen mailegu-hartzaileek (edo kreditua eskatzen duten pertsonak edo pertsonek) beren gain hartzen zituzten gastuen zati handi bat.
Gastuen banaketa horrek hainbat erreklamazio, epaiketa eta aurretiazko epai ekarri ditu, eta horietako batzuk abusuzko klausulatzat jo dira; beraz, ordaindutako gastuak erreklamatzeko aukera dago, hala nola jabetzaren erregistroan, notariotzan edo egintza juridiko dokumentatuen gaineko zergan ordaindutako gastuak.
Auzitegi Gorenak 705/2015 epaian ebazten duenaren arabera, abusuzkoa, eta, beraz, deuseza da BBVAk eskainitako hipoteka batean era horretako klausula bat jaso izana. Deuseztasun horrek esan nahi du baldintza hori ez jasotzat ematen dela, eta, beraz, finantza-entitateak itzuli egin behar duela kontzeptu horiengatik kobratutako dirua. Halaber, ebazpen judizialak agindutakoaren arabera, bankuak klausula hori ezabatu beharko du kontratuetan eta ezingo du etorkizuneko hipoteketan erabili. Eztabaida, beraz, klausula deuseztatzearen ondorioetan oinarritu zen: horrek zer esan nahi zuen, finantza-erakundeak bere gain hartu behar zuela gastu horren guztizkoa, edo gastu hori mailegu-emailearen eta mailegu-hartzailearen artean banatu behar zela?
Europar Batasuneko Justizia Auzitegiaren 2020ko uztailaren 16ko epaia argia da zentzu horretan: klausula baliogabetu egiten du eta klausula horren ondorioa ezin du dagokion estatuko epaileak interpretatu; hau da, baliogabetzeak esan nahi du ez dela halako klausularik egon eta finantza-erakundeak bere gain hartu behar dituela gastuak. Beraz, hipoteka-kredituak sinatzean ordaindutako gastuak erreklamatu egin daitezke, bankuek ez baitute itzulketa borondatez egiten. Erreklamazio horretarako ezarritako epea 5 urtekoa da, eta epe hori zenbatzen hasiko da kontsumitzailea konturatzen denean bankuak ordaindu behar zituen gastu batzuk ordaindu dituela.
2021eko urtarrilaren 27an, Auzitegi Gorenaren 35/2021 epaiak hipoteka-maileguei lotutako gastuen banaketa bat ebatzi zuen, zeina aplikatu beharko baitzitzaien martxoaren 15eko 5/2019 Legea indarrean jarri aurretik sinatutako hipoteka-maileguei (lege hori 2019ko ekainaren 15ean jarri zen indarrean). Auzitegi Goreneko Arlo Zibileko Kabinete Teknikoak honako hau adierazten du: "Epai honen bidez, Arlo Zibileko Salak ebatzi egiten ditu klausulak deuseztatu izanaren ondorio guztiak, non eta klausula horiek hipoteka-mailegua formalizatzeko gastuak ezartzen baitizkiete kontsumitzaileei". Hala, bankua arduratu beharko da kudeaketa-gastuak, jabetza-erregistrokoak eta tasaziokoak ordaintzeaz. Egintza juridiko dokumentatuen gaineko zerga kontsumitzailearen konturakoa izango da, eta notaritza-gastuak bi alderdiek ordaindu beharko dituzte.
Beraz, gastu horien erreklamazioa egin daiteke, baina erreklamatu daitezkeen gastuak aldatu egingo dira hipoteka sinatu zen urtearen arabera; era berean, kontuan izan behar dira, baita ere, mailegua formalizatu zeneko unea eta mailegua hartu zuen pertsonak bere kontratuak abusuzko klausulak dituela jakiten duen unea. Erreklamatu nahi izanez gero, honako hauekin harremanetan jartzea gomendatzen dizugu: Kontsumobiderekin, zure erreferentziako KIUBarekin edo gure lurraldean diharduten kontsumitzaileen edozein elkarterekin. Egin behar dituzun urratsei buruzko orientazioa emango dizugu.
Nola jakin dezaket nire hipotekak abusuzko klausula bat duela?
Lehenengo eta behin, hipoteka-maileguaren eskritura irakurri behar da, eta gastu horien ordainketa nori esleitzen zaion begiratu. Higiezin bat erosteko hipoteka bat eskatzen denean bi eskritura sinatzen dira: salerosketa eta hipoteka-mailegua. Azken hori aztertuko da gastuen % 100a bezeroaren ardurapean uzten duen klausularen bat ote dagoen jakiteko, 705/2015 epaiaren kasuan gertatzen den bezala. Kontratu askotan, eduki hori bosgarren klausulan azaltzen da. Hain zuzen ere, epaian aipatzen den BBVAren klausulak hau dio:
"Mailegu-hartzailearen kontura dira, esklusiboki, hauek eragindako zergak, komisioak eta gastuak: eskriturak prestatzea, formalizatzea, zuzentzea eta izapidetzea; kontratua aldatzea (...) eta betearaztea; eta kontratutik eratorritako ordainketak eta itzulketak, bai eta kontratuaren bermea eratzea, kontserbatzea eta kitatzea ere; horrez gain, mailegu-hartzailearen kargura izango dira kalteen aseguruari dagozkion primak eta gainerako gastuak (…)”.
Kasu horretan, kontratuak gastu guztiak ordaintzera behartuko du bezeroa. Gaur egun ezarri beharreko araudian adierazten den moduan, bankuak hartu behar ditu bere gain gestoria- eta erregistro-gastuak. Izan ere, hipoteka formalizatzeko “interes nagusia” bankuarena da; horrela, bankuak higiezina bera berme bihurtzen du izan litezkeen ez-ordaintzeen aurrean, eta bitarteko arina lortzen du hipoteka betearazteko, hau da, etxebizitza saldu eta bere dirua berreskuratzeko.
Auzitegi Gorenaren iritziz, finantza-erakundeak alde bakarretik jarritako klausula horrek “desoreka nabarmena” sortzen dio kontsumitzaileari; izan ere, ez zukeen gastu horiek bere gain hartzea onartuko baldintzak indibidualki negoziatu ahal izan balitu.
Zer dokumentu bildu behar ditut?
Gutxienez, dokumentazio hau izan behar duzu:
- Hipotekaren eskritura.
- Notarioaren faktura.
- Jabetza Erregistroaren faktura.
- Egintza juridiko dokumentatuen gaineko zergaren frogagiria.
- Gestoriako gastuak
Nola jokatu behar dut nire hipotekak horrelako klausula bat badu?
Lehenengo, harremanetan jarri behar duzu finantza-erakundearekin eta erreklamazio bat aurkeztu. Hipotekaren gastuak erreklamatzeko eredu hau deskargatu, bete, eta zure banku edo aurrezki-kutxan aurkez dezakezu. Klausulak deuseztzat jo diren arren, entitateek ez dituzte kopuruak ofizioz itzultzen.
Erantzuten ez badizute, edo erantzuna egokia ez bada, hauetako bat aukera dezakezu:
- Kontsumobiden erreklamazio bat aurkeztu. Kontsumoko Euskal Institutuak kasua aztertuko du, eta bitartekotza egin ahal izango du aldeen arteko akordioa lortzeko. Bankuek edo aurrezki-kutxek administrazioko arau-hausteren bat egin izanaren zantzuak aurkituz gero, zehapen-prozedura bati ekin diezaiokezu. Bide horrek emaitzarik ematen ez badu, demanda judizial bat jarri ahal izango duzu.
- Zuzenean demanda bat jarri. Bide judizialera jo dezakezu, bai zeure aldetik edo bai kontsumitzaileen eta erabiltzaileen elkarteetako baten bidez. Elkarte batzuek hainbat kanpaina jarri dituzte martxan ahalik eta kaltetu gehien biltzeko, demanda kolektibo bat aurkezteko asmoz.
Zoru-klausulak tasa aldakorreko hipoteka-maileguetan kontratuetan ezarritako klausula batzuk dira, gutxieneko interes-tasa finkoa adierazten dutenak, bezeroek ehuneko horretatik beherako tasa-murrizketarik izan ez dezaten.
Klausula horiek hipoteketan sartzea legezkoa izan daiteke, kontsumitzaileak eta erabiltzaileak babesteko araudian araututako gardentasun- eta informazio-baldintzak betetzen baditu, betiere. Eskakizun horiek urratzen badituzte, abusuzkotzat jo daitezke, eta, beraz, deuseztzat. Deuseztasunak klausula horiek ondorerik gabe uztea dakar, hau da, inoiz izan ez balira bezala egitea, eta, hala badagokio, kontzeptu horrengatik kobratutako zenbatekoak itzultzera behartu dezake.
Auzitegi Gorenak, bere 241/2013 epaian, honako hau ebatzi du:
kreditu-erakunde batzuen hipoteken zoru-klausulak abusuzkoak eta deusezak dira, baina ebazpen judizialaren datatik aurrera baino ez dute dirua itzultzera behartzen. Europar Batasuneko Justizia Auzitegiak, ordea, 2016ko abenduaren 21eko epaian, denbora-muga hori baztertu eta aurreko zenbatekoak itzultzeko betebeharra ezartzen du. Demanda judizial mordo bat izateko arriskua zegoenez, Gobernuak judizioz kanpoko erreklamazio-prozedura bat arautu behar izan du, epaitegietan kolapsoa saihesteko eta ebazpen arin eta doakoak emateko.
Hipoteka ezin baduzu ordaindu, honako hauek kontuan izan:
- Hipoteka betearaztea zera da, hipoteka ordaintzen ez den egoera baten aurrean, bankuak hipoteka suntsiarazteko gauzatzen duen prozesua; prozesu horrek etxegabetzea ekar dezake. Lege berriaren arabera, 12 ordainagiri ordaintzen ez badira, edo emandako kreditu-kapitalaren % 3 ordaintzen ez bada, hipoteka betearaz daiteke, baldin eta ez-ordaintzeak hipoteka-kredituaren indarraldiaren lehen erdian gertatzen badira. Ez-ordaintzeak bigarren erdian gertatzen badira, ez-ordaintzeak kredituaren kapitalaren % 7 izan beharko du edo ordainketek 15 hilabeteko atzerapena izan beharko dute. Nolanahi ere, mailegu-emaileak aldez aurretik jakinarazi beharko dio kontsumitzaileari, eta hilabeteko epea emango dio ordaindu ez dituen ordainagiriak ordaindu ditzan.
- Berandutze-interesak: Hipoteka-mailegua berandu ordaintzeagatiko zigorrak ez-ordaintzea sortzen den lehenengo egunetik zenbatzen dira. Berandutze-interes horiek maileguaren baldintzetan islatzen dira. Legeak ezartzen duenaren arabera, gehienez ere % 3ko muga gehigarria ezarriko da mailegu baterako eta dagokion aplikazio-aldirako finkatutako ordainketa-interesaren gainean, eta aplikazio-aldi hori kontsumitzaileak ordainketa-betebeharrak bete ez dituen denbora izango da.
- Kobrantzak kudeatzeko kanpoko prozedura: Berandutze-interesak ordainketa atzeratzen den lehen egunetik aktibatzen dira. Baina kobrantzak kudeatzeko kanpoko prozedura hasteko, hipotekaren lehenengo erdiko 12 hilabete ordaindu gabe igaro behar dira (edo kredituaren kapitalaren % 3), edo bigarren erdiko 15 hilabete (edo kreditu osoaren % 7).
Gomendioak
- Berehala jardun: Jarri harremanetan erakundearekin eta eman zure egoeraren berri, akordio bat lortzen saiatzeko. Hainbat aukera daude, baina ohikoenak maileguaren epea luzatzea eta gabealdi oso edo partzial bat aplikatzea izaten dira. Bi metodoek hipoteka garestitzea dakarte, interes berriak sortzen baitira eta maileguaren baldintzak gogortu. Horregatik, premia larriko kasuetan eta konponbide puntual gisa baino ez dira erabili behar formula horiek. Erakundeak, bestetik, zorrak bateratzea ere proposatu dezake.
- Ez sartu zorpetze-espiral batean: Ez da gomendatzen hipoteka ordaintzeko beste kreditu bat eskatzea. Hipotekari erantzun behar izateaz gain, kreditu berriak eragindako kapitalari, komisioei, interesei eta beste hainbat gasturi ere erantzun beharko zenizkieke.
- Higiezina saltzea zorra kitatzeko: Kuota jaitsi ondoren ordaindu ezinik jarraitzen baduzu, ez baztertu aukera hori. Etxebizitza enkantean jarri aurretik higiezina saltzen baduzu, diru gehiago lor dezakezu. Gutxienez, ordaintzeke duzun zorraren guztizkoaren truke saldu behar duzu. Prezio handiagoan saldu nahi baduzu, banketxearekin kontsultatu beharko duzu.
- Auzitegi Goreneko Arlo Zibileko Salaren 35/2021 Epaia, hipoteka-maileguak formalizatzeari lotutako abusuzko klausulei eta gastuen itzulketari buruzkoa. (PDF, 331 KB)
- Europar Batasuneko Justizia Auzitegiaren epaia (Laugarren Sala), 2020ko uztailaren 16koa.
- 5/2019 Legea, martxoaren 15ekoa, Higiezinen kreditu-kontratuak arautzen dituena.
- 1/2013 Legea, maiatzaren 14koa, hipoteka-zordunen babesa, zorraren berregituratzea eta alokairu soziala indartzeko neurriei buruzkoa [es].
- EHA/2899/2011 Agindua, urriaren 28koa, banku-zerbitzuen gardentasunari eta bezeroaren babesari buruzkoa [es].
- 705/2015 epaia, abenduaren 23koa.
- Hipotekaren gastuak erreklamatzeko eredua.
Azken aldaketako data: