Erosketak
Informazio interesgarria:
Erosketa
Egunero erosten dugu zerbait; horregatik, funtsezkoa da ulertzea badaudelaarauak eta eskubideak geure burua babesteko.
Kontsumitzaile zaren aldetik, funtsezkoa da prezioen eta merkealdien politikak, aurrez aurreko merkataritzan zein merkataritza elektronikoan dituzun eskubideak eta betebeharrak eta abar ulertzea.
Hona hemen kontsumo informaturako funtsezko aholku batzuk, hasteko:
- Alderatu prezioak: erosi aurretik: horrela ziurtatuko duzu eskaintzarik onena lortuko duzula.
- Informa zaitez salmenta-baldintzez: ezagutu baldintzak erosketa egin aurretik, ezusteko desatseginak saihesteko.
- Galdetu, zalantzarik izanez gero: zerbait argi ez badago, ez izan zalantzarik, eta galderak egin.
- Exijitu prezioak agerian egotea: ziurtatu prezioak argi eta garbi ikusten direla.
- Eskatu tiketa edo faktura: eskatu beti ordainagiria, eta jaso, baliagarri izan baitaiteke. Produktu edo zerbitzu bat baino gehiago erosten baduzu, exijitu xehetasunez banakatuta egon daitezela ordainagirian.
Prezioak
Publikoarentzako salmenta-prezioak (PSP) askatasunez zehazten dituzte enpresek, baina, zenbaitetan, hala nola funtsezko zerbitzuen kasuan (elektrizitatea, gasa, farmazia- produktuak, etab.) Estatuak esku hartzen du horiek finkatzeko.
Ireki guztiak
Publikoarentzako prezioei buruzko informazioa
Salbuespen Batzuk
Kolektibo bereziei prezio murriztuetan saltzea
Ordainketak
Enpresek askatasuna dute aukeratzeko zer ordainbide onartzen dituzten, hala nola eskudirua, Bizum, kreditu-txartela edo transferentzia. Dena den, horren berri eman behar dizute. Dendan ikusgai dagoen kartel baten bidez eman dezakete horren berri. Eskudirutan ordaintzeko aukera baino ez dizute bermatu behar.
Itzulketak
Jakin behar duzu produktu bat itzuli nahi baduzu ez dela berdin urrutitik eta denda fisiko batean erosi izana.
Dendetan, ez dago itzulketak edo aldaketak onartzeko betebehar orokorrik, salbu eta produktua egoera txarrean badago. Enpresek beren itzulketa-politikak ezar ditzakete; eta izan daiteke dirua itzultzea, edo bale bat ematea. Betebehar bakarra da politika horiek ikusteko moduan jakinaraztea, kartelen bidez edo erosketa-ordainagirietan.
Produktu akastunak badira, edo apurtuta edo egoera txarrean badaude, enpresak dirua itzuli behar du, edo produktua balio bereko edo handiagoko batekin aldatu, betiere kontsumitzailea ados badago azken aukera horrekin.
Urrutiko erosketa guztietan, Internet bidezko erosketak barne, ordea, atzera egiteko eskubidea duzu, hau da, erosketari uko egiteko eskubidea. Eskubide horri esker, produktua itzuli ahal izango duzu, azalpenik eman gabe, erosketa egin eta hurrengo 14 egunetan (larunbatak, igandeak eta jaiegunak barne), zenbait salbuespenekin (xehetasunez kontsulta ditzakezu hemen). Komeni da itzultzeko politikari buruz informatzea erosketa egin aurretik, ezusteko desatseginik ez izateko.
Merkealdia, promozioak, saldoak eta likidazioak
Erosketen arloan, funtsezkoa da merkealdiak, promozioak, saldoak eta likidazioak bereiztea, kontzeptu bakoitzak baldintza espezifikoak baititu. Hemen azalduko dizugu bakoitza:
- Merkealdiak: establezimenduan normalean aurkitu ditzakezun produktuak prezio txikiagoan saltzen dira denbora jakin batez.
- Sustapena: produktu berri bat sartzeko edo haren salmenta sustatzeko teknika bat da, eta, horregatik, baldintza hobeetan saltzen da denbora batez.
- Saldoak: produktu zaharkituak edo akastunak saltzen dira.
- Likidazioa: denda itxi edo erreformatzen denean, negozioz aldatzean eta abarretan gertatzen da.
Likidazioagatiko salmentetan izan ezik, baliteke aldi berean eskaintzea merkealdiak, promozioak eta saldoak establezimendu berean. Horretarako, beharrezkoa da aukera horien arteko bereizketa egokia bermatzea eta ezarritako informazio-betebeharrak betetzea. Kontsumitzaile zaren aldetik dituzun eskubideen berri izan beti.
Une oro, baita deskontu-aldietan ere, kontuan izan gomendio hauek:
- Saihestu erosketa inpultsiboak: planifikatu, zerrenda bat egin eta zehaztu aurrekontua aldez aurretik.
- Erosketa-tiketa eskatu, eta gorde beti. Horretaz gain, gorde edozein publizitate edo liburuxka, dokumentu lotesleak baitira.
- Aurrea hartu: informa zaitez itzultze-politikari buruz erosketa egin aurretik. Zalantzarik izanez gero, galdetu langileei.
- Aukeratu kontsumoko arbitraje-sisteman parte hartzen duten establezimenduak, gatazkak azkar eta doan konpontzeko bermea baita.
Ireki guztiak
Merkealdia
Sustapenak
Saldoak
Likidazioak
Uko egiteko edo atzera egiteko eskubidea
Atzera egiteko edo uko egiteko eskubideak aukera ematen dizu produktu bat itzultzeko edo zerbitzu bat ezerezteko arrazoia adierazi beharrik gabe eta zehapenik jaso gabe.
Dena den, funtsezkoa da ulertzea eskubide hori ez dela absolutua eta muga batzuk dituela. Jarraian azalduko dizkizugu muga horiek.
Eskubide hori kasu hauei baino ez zaie aplikatzen: online egindako erosketei, urrutiko kontratuei (adibidez, telefonoz egindakoak) eta merkataritza-establezimendutik kanpo egindako kontratuei. Hau da, ez zaie aplikatzen denda fisiko edo konbentzionaletako erosketei.
Ireki guztiak
Zenbat egun ditut atzera egiteko?
Nola baliatu dezaket atzera egiteko edo uko egiteko eskubidea?
Zer gertatzen da atzera egiten badut?
Zer gertatzen da kontratua kreditu batekin finantzatu bada?
Noiz ezin izango dut erabili eskubide hori?
Zer betebehar ditu enpresak? Eta zer eskubide?
Zer betebehar ditut atzera egiten badut?
Merkataritza elektronikoa
Merkataritza elektronikoak edo produktuak eta zerbitzuak online erosteak arriskuak dakartza, eta funtsezkoa da arrisku horiek ezagutzea, zure segurtasuna bermatzeko. Hona hemen funtsezko puntu batzuk:
Ireki guztiak
Webgunearen segurtasuna egiaztatzea:
Segurtasun-egiaztagiria:
- 34/2002 Legea, uztailaren 11koa, informazioaren gizartearen zerbitzuei eta merkataritza elektronikoari buruzkoa.
- 7/1996 Legea, urtarrilaren 15ekoa, Txikizkako Merkataritza Antolatzen duena.
- 7/1998 Legea, apirilaren 13koa, Kontratazioaren Baldintza Orokorrei buruzkoa.
- 1/2007 Legegintzako Errege Dekretua, azaroaren 16koa, Kontsumitzaileak eta Erabiltzaileak Babesteko Lege Orokorraren testu bategina eta beste lege osagarri batzuk onartzen dituena.
Erosi aurretik: nahitaezko informazioa
Erosketa bat online egin aurretik, onlineko dendak informazio hau eman behar dizu nahitaez:
- Enpresaren datuak:
- Sozietatearen izena:
- IFZ (identifikazio fiskaleko zenbakia).
- Helbidea eta helbide elektronikoa.
- Komunikazio zuzena eta eraginkorra ezartzeko balio duen beste edozein datu.
- Jokabide-kodeak eta gatazkak konpontzeko prozedurak:
- Enpresa atxikita dagoen jokabide-kodeei buruzko informazioa.
- Gatazka kolektiboak auzibidetik kanpo ebazteko eskura dauden prozedurak.
- Produktuaren edo zerbitzuaren ezaugarriak.
- Produktuaren edo zerbitzuaren fitxa teknikoa edo zehaztapenak.
- Prezioa eta lotutako gastuak:
- Produktu edo zerbitzuaren prezioa.
- Prezioak zerga aplikagarriak sartuta dituen adieraztea.
- Bidalketa-gastuak eta erosketarekin lotutako beste kostu batzuk.
- Ordaintzeko moduak:
- Onlineko dendak zer ordainketa-metodo onartzen duen.
- Entrega egiteko modalitatea eta epea:
- Entrega egiteko epeari eta moduari buruzko informazioa.
- Uko egiteko eskubidea:
- Atzera egiteko eskubidea badela adieraztea..
- Halakorik ez badago, produktu- edo zerbitzu-motaren arabera jakinarazi behar da.
- Kontratazio-prozedura:
- Kontratazio-prozesuan jarraitu beharreko urratsak.
- Kontratua eta haren eskuragarritasuna formalizatzen dituen dokumentu elektronikoa.
- Datuak sartzean egindako akatsak identifikatzeko eta zuzentzeko erabilgarri dauden bitarteko teknikoak.
- Zer hizkuntzatan formalizatu daitekeen kontratua.
- Eskaintzen iraupena:
- Eskaintzen balio-aldiaren zehaztapena.
- Kontratuaren baldintzak biltegiratzeko eta erreproduzitzeko gaitasuna.
Erosketaren momentuan: datu pertsonalak, ordaintzeko moduak eta aduana-zergak.
Onlineko erosketa bat egitean, kontuan hartu beharrekoak:
- Babestu zure datu pertsonalak: ez eman behar baino datu pertsonal gehiago. Onlineko dendak jakinarazi behar dizu nola erabiliko dituen zure datuak eta nola balia ditzakezun erabilera horren gaineko eskubideak.
- Eskaera berrestea: gehienez ere 24 orduko epean berretsi behar dizu onlineko dendak zure eskaera jaso duela. Ziurtatu baieztapen hori artxibatzen duzula.
- Erosketan izandako gorabeherak edo akatsak: erosketa-prozesuan gorabeherarik edo errore informatikorik izanez gero, saiatu berehala konpontzen.
Ireki guztiak
Ordaintzeko moduak
Aduana-zergak ordaintzea Europar Batasunetik kanpoko herrialdeetatik inportatutako produktuengatik
Erosi ondoren: entrega-epea, bermea eta kontratua ez betetzea
Atzera egiteko eskubidea
Nola erreklamatu
Gomendioak
Hona hemen funtsezko gomendio batzuk, merkataritza elektronikoaren bidezko erosketak egiteko baliagarriak izango zaizkizunak:
Recomendaciones al realizar una compra online:
- Hobeto hemengo dendak, edo Europakoak. EBtik kanpoko onlineko dendetan ziurrenik zailagoa izango da zure eskubideak defendatzea.
- Aztertu erosi aurretik: irakurri produktuaren gaineko balorazio eta iruzkinak.
- Ikusi ea kontsumoko arbitraje sistemari atxikita dagoen.
- Ziurtatu webgunea segurua dela: egiaztatu onlineko dendaren webgunearen segurtasuna.
- Berretsi erosteko zure erabakia: ziur egon erosketa egin nahi duzula, atzera egiteak eta produktua itzultzeak kostuak izan baititzake eta ingurumen-ondorioak baititu beti.
- Aukeratu ordaintzeko modu seguru bat:
- Aukeratu ordaintzeko modu egokiena.
- Ahal izanez gero, ez bidali dirurik eta ez ordaindu aurretik.
- Egiaztatu guztizko prezioa: ziurtatu eskainitako prezioak barne hartzen dituela zergak eta garraio-gastuak edo bestelakoak.
- Gorde informazio garrantzitsua:
- Idatzi eta gorde dendarekin harremanetan jartzeko datuak.
- Artxibatu eskaintzaren eta egindako eragiketen egiaztagiriak edo frogak.
- Aztertu produktua jasotzean:
- Egiaztatu produktua egoera ezin hobean eta arauzko informazioarekin eta dokumentazioarekin iristen dela.
- Akatsik bada, adierazi emate-agirian, eta jakinarazi enpresari.
- Atzera egin nahi baduzu: erosketan atzera egitea erabakitzen baduzu, ziurtatu ezarritako 14 eguneko epearen barruan egiten duzula.
- Zentzuz jokatu, eta ez fidatu honako hauekin:
- Eskaintza merkeegiak.
- Parte hartu gabe irabazten dituzun loteria-sariak..
- Produktua agian existitzen ez deneko enkante tentagarriak.
Ez ahaztu kontuz jokatzea eta gomendio horiei jarraitzea, segurua eta gogobetekoa izan dadin erosketa-esperientzia.
Urrutiko erosketak
Urrutiko erosketak dira enpresa eta kontsumitzailea aurrez aurre egon gabe egiten direnak. Telefono bidezko kontratua da urrutiko kontratu hedatuenetako bat.
Kanpoan geratzen diren kontratuak
Kontsumitzaileak eta Erabiltzaileak Babesteko Lege Orokorraren testu bategina eta beste lege osagarri batzuk onartzen dituen azaroaren 16ko 1/2007 Legegintzako Errege Dekretuaren III. Tituluaren bidez arautzen dira.
- Alabaina, kasu batzuetan araudi hori ez da aplikatzen. Adibidez:
- Gizarte-zerbitzuak
- Osasunarekin lotutako zerbitzuak
- Joko-jarduerak
- Finantza-zerbitzuak
- Ondasun higiezinak saltzea
- Eskubideak saltzea
- Bidaia konbinatuak
- Garraioa
- Telekomunikazioak
Era berean, enpresak bitarteko elektronikoak erabiltzen baditu merkataritza-komunikazioetan edo kontratazioan, informazio-gizarteko zerbitzuen eta merkataritza elektronikoen arloko araudia ere aplikatu beharko da.
Kontratatu aurreko informazioa
Ireki guztiak
Nolakoak izan behar dute urrutiko komunikazio komertzialek?
Zer informazio eman behar didate kontratua egin baino lehen?
Kontratuaren betekizunak
Ireki guztiak
Zer eskakizun formal bete behar dituzte urrutiko kontratuek?
Zer egin dezaket kontratua egin ondoren enpresak ez badit kopia edo berrespena ematen?
Eskaintza loteslea izan daiteke horretarako baimen espresurik eman ez badut?
Enpresaren betetzea
Ireki guztiak
Noiz bete behar du enpresak urrutiko kontratua?
Beste produktu edo zerbitzuren bat entregatu diezadake eskatutakoaren ordez?
Urrutiko kontratu batean txartel bidez egiten badut ordainketa, baliogabetu dezaket kargua?
Gomendioak
Hona hemen funtsezko gomendio batzuk urrutiko erosketak egiterakoan baliagarriak izango zaizkizunak:
- Ez erosi modu inpultsiboan: pentsatu produktuari buruz eta ea benetan behar duzun.
- Kontratua sinatu aurretik, ziurtatu deskribatutako baldintzak betetzen dituela produktuak.
- Ondo irakurri kontratua sinatu aurretik, eta ez sinatu ulertzen ez duzun ezer.
- Ondo begiratu kontratuaren datuak: ez fidatu posta-kutxa beste helbiderik ez duen kontratu batez.
- Egiaztatu nori dagokion bidalketa-gastuak ordaintzea.
- Ez fidatu mirarizko produktuekin.
Establezimendutik kanpoko erosketak
Merkataritza-establezimendutik kanpo egindako kontratuetan hainbat kasu sartzen dira:
- Saltzailearen establezimendutik kanpo egiten diren kontratuak dira; adibidez,zure etxean edo merkataritza-gune bateko stand batean.
- Establezimenduan bertan edo urrutiko komunikazio-bitarteko bat erabiliz egiten direnak, kontsumitzaile eta erabiltzailearekin harreman pertsonala eta banakakoa izan eta berehala, baldin eta harreman hori merkataritza-establezimendua ez den beste leku batean gauzatu bada, bi alderdiak bertan direla.
- Produktuak edo zerbitzuak sustatzeko eta saltzeko asmoz antolatutako txango batean egindako kontratuak.
Kontratu horiek urrutiko kontratuak bezala araututa daude funtsean.