Berankorren erregistroa datu-base bat da (pribatua eta legez arautua), non zor bat duten pertsonak edo enpresak agertzen diren. Fitxategi horietan sartzea ohikoa da enpresa askotan, zor bat ordaintzeko eskatzeko metodo gisa. Horrelako fitxategi batean sartu bazaituzte, buruhauste bat baino gehiago izan ditzakezu mailegu bat eskatu, zerbitzuak kontratatu edo epeka ordaindu nahi baduzu.
Finantza-erakundeek, telefono-operadoreek edo hornidura-enpresek zerrendak kontsultatu ohi dituzte (ASNEF eta RAI dira erabilienak), zutaz fidatu aurretik.
Nola sartu zaituzte?
Honako hauek dira berankorren fitxategi batean sartzeko arrazoi ohikoenak: konpainiaz aldatu zarelako telefonoaren faktura ordaintzeari utzi diozu (eta ez bazara konturatu azken kuota ordaindu behar zenuela) edo zure aseguru-etxearen ordainagiri bat ordaindu gabe geratu da bankuz aldatu zarelako. Horretarako, nahikoa da 50 euroko zorra, eta berdin dio despistea izan den. Berdin sartzen zaituzte.
Abisatu behar didate?
Jakina. Fitxategiaren arduradunak gutun bidez 30 eguneko epean zure datuak jaso dituela jakinarazi behar dizu. Eta eskubidea duzu, halaber, horrelako fitxategi batean zauden jakiteko (sarbide-eskubidea deritzona) eta benetan dirurik zor ez baduzu ezabatzeko eskatzeko (zure zorra ordaindu duzulako eta oraindik zerrendatik ezabatu ez zaituztelako edo akatsa delako). Eskubide horri "ezerezte-eskubidea" esaten zaio. Eta eskubide horietako edozein gauzatzea doakoa da.
Nola dakit zerrenda hauetako batean nagoen?
Zure bankuaren bidez egin dezakezu kontsulta, edo pertsona berankorren erregistroarekin harremanetan jarriz (ASNEF edo RAI, adibidez).
Zerrenda batean nago! Zer egin dezaket?
Lehenik eta behin, egiaztatu zorra zurea den eta ordainduta dagoen. Akatsa bada, erreklamatu Datuak Babesteko Espainiako Agentziari (AEPD). Bidegabe sartzeak kalte-ordaina bide judizialetik jasotzeko eskubidea ematen dizu, ohorerako eskubidea urratzea baitakar. Izan ere, fitxategi batean sartzeak(gainera, akats bat bada), enpresek zurekiko konfiantza galtzea dakar.
Kalte-ordaina eragindako kaltearen, zor motaren eta datuak fitxategian erregistratuta egon diren denboraren araberakoa izango da.
Zorra zurea bada eta ordaindu gabe badago, behin ordaindu ondoren, enpresak fitxategitik ezabatzeko eskatu behar du. Egiten ez badute, erreklamatu enpresari, eta erantzunik jasotzen ez baduzu, AEPDri.
